Mısır’ın başkenti Kahire’de bir araya gelen Arap ülkeleri dışişleri bakanları, Trump’ın planını ele almak üzere toplandı ve görüşmelerin ardından ortak bir yazılı açıklama yayımlandı.
Açıklamaya göre toplantıya; Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al Nahyan, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi Sekreteri Hüseyin eş-Şeyh ve Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebul Gayt katıldı.
"Filistinlilerin temel hakları tartışma konusu olamaz"
Toplantıya katılan yetkililer, iki devletli çözüme dayalı adil ve kalıcı bir barışın sağlanması için ABD yönetimiyle çalışmaya hazır olduklarını, ancak Filistin halkının temel haklarının ihlal edilmesine karşı kararlı bir tutum sergilediklerini vurguladı.
Açıklamada, Gazze’de ateşkesin sağlanması ve esir değişim anlaşmasının olumlu karşılandığı, bu süreçte Mısır, Katar ve ABD’nin oynadığı rolün takdir edildiği belirtildi. Ayrıca, üç ülkenin ateşkesin kalıcı hale getirilmesi ve sürecin tüm aşamalarının eksiksiz uygulanması yönündeki çabalarının desteklendiği ifade edildi.
Yetkililer, İsrail’in Gazze’den tamamen çekilmesi gerektiğini ve Gazze’nin bölünmesine yönelik her türlü girişimin reddedildiğini vurguladı. Filistin Yönetimi’nin Gazze’de yeniden görev üstlenebilmesi için çalışmanın önemine dikkat çekildi.
Arap ülkeleri, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’nın (UNRWA) kritik rolüne vurgu yaparak, ajansın devre dışı bırakılmasına veya yetkilerinin kısıtlanmasına yönelik girişimleri kabul etmediklerini açıkladı.
Gazze’nin yeniden inşası için uluslararası toplumun ortak hareket etmesi gerektiği ifade edilirken, Filistin halkının topraklarındaki meşru haklarına tam destek verildiği vurgulandı.
Açıklamada ayrıca, Filistin halkının zorla göç ettirilmesinin hem bölgesel istikrara zarar vereceği hem de çatışmayı daha da derinleştireceği belirtildi. Bu tür bir planın barış sürecini baltalayacağı ve halklar arasındaki ortak yaşam şansını zayıflatacağı uyarısında bulunuldu.
Mısır’ın BM ile birlikte Gazze’nin yeniden inşası için uluslararası bir konferans düzenleme girişiminin memnuniyetle karşılandığı, uluslararası toplumun ve bağışçı ülkelerin bu sürece katkıda bulunmaya davet edildiği ifade edildi.
"İki devletli çözüm için uluslararası toplum harekete geçmeli"
Ortak açıklamada, uluslararası topluma, özellikle BM Güvenlik Konseyi ve etkili küresel aktörlere, iki devletli çözümü hayata geçirmek için daha fazla adım atmaları çağrısında bulunuldu.
Ayrıca, Suudi Arabistan ve Fransa’nın başkanlığında Haziran 2025’te düzenlenmesi planlanan Filistin sorununa dair uluslararası konferansın büyük önem taşıdığı ve bu girişimin desteklenmesi gerektiği kaydedildi.
Trump’ın tartışmalı sürgün planı
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’deki Filistinlilerin başta Ürdün ve Mısır olmak üzere Arap ülkelerine göç ettirilmesi gerektiğini savunmuş, bu kişilerin "farklı yerlerde inşa edilecek konutlara" yerleştirilmesini önermişti.
Trump, bu planın geçici ya da uzun vadeli olabileceğini belirtmiş, Ürdün Kralı II. Abdullah ile bu konuyu görüştüğünü ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile de istişare edeceğini söylemişti.
Arap ülkeleri, bu öneriyi kesin bir dille reddederek, Filistin halkının zorla yerinden edilmesine karşı olduklarını ve Gazze’de siyasi çözüm için Filistin Yönetimi’nin güçlendirilmesi gerektiğini bir kez daha vurguladı.