Basın Fotoğrafçılığı

Basın fotoğrafçılığının inandırıcılığı, gazetelerde kullanılan haber fotoğraflarının, herhangi bir gerçeği çarpıtıcı müdahaleye uğramaksızın, olabildiğince dürüst ve doğrudan aktarımından kaynaklanmaktadır. “Yeni haber fotoğrafçılığı doğruyu söyleyen dürüst bir sanattır” (Jeffry, 1991, s. 180). Aslında haber fotoğrafçılığının sanat olma gibi bir kaygısı yoktur. Ancak kullandığı görsel dil ve bazı fotoğrafçıların gösterdiği mükemmeliyetçi yaklaşım, bazı örneklerini sanat eserleri arasına sokmaktadır. Aslında asıl amaç salt gerçeği sunmak ve okuyucuyu olabildiğince, tarafsız bir şekilde bilgilendirmektir. Fotoğraf çekme kolaylığının yarattığı cazibe, insanların kolayca birer fotoğrafçı olabilecekleri yanılgısını ortaya çıkarmaktadır. Ancak haber fotoğrafçılığı, yoğun emek gerektiren ve yaşamını bu yönde adamayı gerektiren bir iştir. Herkes kolayca yazı yazabilir, ancak etkili bir şiir yazmak, başka yetileri de gerektirmektedir. Fotoğraf çekmek de yazı yazmak kadar kolaydır, ancak sanat eseri olarak adlandırılacak, ya da bir gazete sayfasına basılabilecek fotoğraf çekmek zor bir iştir. Bir fotoğrafın niteliğini belirleyen en önemli öğe, fotoğrafı çeken kişinin düşünsel birikimini fotoğraf karesine aktarabilme yetisidir. Sanat eseri olsun ya da olmasın, bir fotoğrafın başarısı değerlendirilirken içerik, teknik ve estetik yönlerinin ele alınması gerekmektedir. Farklı fotoğraf türleri için, bu üç öğenin birbirlerine baskınlıkları değişebilmektedir. Ancak haber fotoğrafçısı, sıradan bir fotoğrafçıya oranla çok daha büyük bir özveriyle, haberin olduğu her yerde bulunarak gazete okuyucuları için haberleri görselleştirmektedirler. Bu yüzden eline her fotoğraf makinesi alan kişi, kendisinin haber fotoğrafçısı olduğunu söyleyememektedir. Rastlantı sonucu önemli bir haberi görüntüleyen bir kişi de, kendisinin haber fotoğrafçısı olduğunu söyleyemez. Haber fotoğrafçılığı, kendisini bu mesleğe adayan insanların, haber olan her yerde bulunma ve çalıştığı kuruma fotoğraf iletme özverisiyle gerçekleşen bir meslektir. Fotoğrafın özellikleri ve haberin görselleştirilmesi olgusunu, haber fotoğrafı özelinde Arthur Rothstein şöyle özetlemektedir: “Haber fotoğraflarının temel özellikleri; okurun bilmek istediğim gösterme beklentisini karşılamak, fotoğrafın gösterdiği şey olduğuna inanılırlığı ve okurun dikkatini kaybetmeyecek kadar önemli olmasıdır” (Rothstein, 1979, s. 11). Bu üç özellik (gösterme, inanılırlık ve dikkat çekicilik) ile, gazetelerin haberleri fotoğraflı sunma gerekçeleri de ortaya konulmaktadır. Haber fotoğrafı, en basit anlamda, okurun haberle ilgili bilmesi gereken bilgileri görsel bir biçimde sunmaktır. Diğer bir deyişle, haberi bir fotoğraf karesinde özetlemek ve desteklemektir. Fotoğraf görüntüsünün somutluğunun verdiği bilgi, haberin okuyucu tarafından daha kolay anlaşılmasını ve usunda canlandırılmasını sağlayacaktır. Okuyucu, haberle ilgili bilgileri görme beklentisindedir. Bu beklentinin karşılanması, aynı zamanda okurun haberle ilgili taşıdığı şüpheleri de giderecektir. Sözel iletişim, yapısındaki çeviriden dolayı, aktarılırken bozulmalara uğrayabilmektedir. Ancak görsel iletişim daha doğrudan ve somut bilgi aktarmaktadır. Fotoğraflar, gazete sayfasında yer alan diğer haber sunum öğelerine oranla daha gerçeğe yakındır. Fotoğraf sahip olduğu inandırıcılık ile, insanların kendi gözlerinden sonra en güvendikleri araç konumundadır. Bu yüzden, doğru haber vermekle yükümlü olan gazeteler, olayların doğruluğunu pekiştirmek amacıyla, yoğun olarak fotoğraf kullanmaktadırlar. Bunun yanında, yazıyla dolu olan gazetelerde, fotoğraflar dikkat çekici öğeler olarak da kullanılmaktadır. Binlerce kelime arasında fotoğraflar, hem gazeteyi görsel açıdan daha güzelleştirmekte, hem de okurun dikkatini toplamakta ve yönlendirmektedirler.