Defalarca Firavun’un yanına giden Musa’nın anlattıklarına karşı daima gözlerini kapatan Firavun Ramses’in günümüzde de son derece “hakikat körü” temsilcileri var. Bunlara laf anlatmak, kayaları parçalamaktan daha zordur. Bu tavrın insanı götüreceği nihayi nokta ise Kur’an’ın ifadesiyle kalplerinin mühürlenmesidir.
8. Makamını koruma isteği:
Firavun ahlakına sahip olan insanların ekseriyetinin belli makamlara erişmiş insanlardan oluştuğuna şahit olabilirsiniz. Bu insanların hakikati kabullenmemesinin en büyük sebebi ise dünyevi olarak kazandığı makamlarının ellerinden kayıp gideceği korkusudur. Bu tip insanların kendi makamları için nice insanların ekmeği ile oynadığını görmek mümkün. Hatta bu tip insanlar, makamlarından vazgeçmemek için adı gibi bildiği hakikatleri bile yalanlayabilirler.
9. Güç tutkusu:
Firavun zihniyetinin önemli özelliklerinden birisi de güç tutkusudur. Kendilerini her fırsatta tanrı (tanrı derken peygamber, mehdi, mesih, kurtarıcı, gavs vs ilan etmek de bunun içine girer) olarak pazarlayan bu insanlar aslında güce taptıklarının farkında bile değildir. En ufak bir kuyruk sıkışmasında güçlünün yanında yer alan bu tipler son zamanlarda da bir hayli moda oldular...
10. Dengesizlik:
Allah, Firavun’dan bahsederken, direkt olarak “O dengesizin biriydi zaten” diyor. Bu tip insanlar belli bir kitleyi yönetmeye başladıklarında dengesizce hareket ederler. Her anlamda dengesiz davranan bu insanların yeme-içme gibi gündelik konulardan büyük siyasi olaylara kadar dengesiz olduğuklarını söylemek mümkün.
11. Bencillik ve azgınlık:
İnsan Firavunlaşmaya dursun, anında en büyük gündemi kendi benliği oluverir. Kişi sürekli “ben” olgusu ile düşünür ve hareket ederse azgınlaşır ve tabiri caizse ne yapacağını bilemez durumda saldırgan olur.
12. Alaycı ve tehditkar:
Musa’nın Firavun’a gittiği ve ona öğüt verdiği her fırsatta Firavun, alaycı bir üslup takınmış, Musa’nın öğretilerinin ne kadar ciddi olduğunu farkettiği anda ise tehditkar bir üslup takınmıştır.
13. Emperyalist:
Firavun’un yönettiği toplumdaki belirli bir sınıfı sürekli zenginleştirmek istemesi ve bir kısım insanları da köleleştirip ezmeye çalışması, onun emperyalist bir zihniyet taşıdığının en açık göstergesidir.
14. Yalancılık:
Tanrılık taslayan Firavun tipinin bir özelliği de yalancılıktır. Yalan, dünyevi çıkar ve hırsların uğruna yapılmış tüm zalimliklerin kılıfıdır. Bu kılıf ile bu tip insanlar daima her türlü sıkışık durumdan bir şekilde sıyrılmayı başarırlar. Fakat yüce yaratıcının kandırılmayacağını da unuturlar.
15. Hüsran:
Musa-Firavun kıssasının sonunda yer alan Firavun’un ibretlik sonu ise bu insan tipinin ne yaparsa yapsın en nihayetinde hüsrana uğrayacağının açık delilidir. Bütün Firavunlar yıkılmaya mahkumdurlar. Zira kendileri de insan oldukları halde tanrılık taslayan hiç kimsenin başarı sağlama durumu yoktur. Belki Firavun kendisini Rab zannedebilir ama hakikatin sesi gür bir şekilde er ya da geç duyulacak ve Rabb’in bir tek Allah olduğu tüm zalimlere bildirilecektir.
Sayılan bu on beş maddelik özelliklerin her biri kendi içinde büyük bir felaket olduğu gibi birbirlerini de besleyen bir zincir gibidirler. Zira bir kişinin (Firavun) tüm bu özellikleri aynı bünyede barındırması gerçekten de ibretlik bir olaydır. Bu ibretlik durum, bu 15 maddelik Firavun’un karakteristik özelliklerinin birbirlerini beslemesi ve neden sonuç ilişkisinin bir sonucudur. Ve bu zincirin son halkası da hüsrandır. Zira batıl olan ne yaparsa yapsın, onu zail edecek olan hak/hakikat elbet gelir...
Tüm bu özellikleri göz önüne alarak modern insanın durup düşünmesi ve bir muhasebe yapması gerekir. Acaba kendi benliğimize bir ayna tutsak ne kadar Firavunuz?
Not: Firavun’un karakter özellikleri için saydığım tüm maddeler Kur’an ayetlerinden çıkarılmıştır. Bu listeyi uzatmak mümkün. Firavun’un karakterine dair bir okuma yapmak isteyenler için şu sureleri tavsiye ederim.
Bakara, Ali-i İmran, A’raf, Enfal, Yunus, Hud, İsra, Taha, Şuara, Kasas, Mu’min, Zuhruf...