2021 yılının sonlarında fırlatılan ve şimdiye kadar geliştirilmiş en yetenekli uzay teleskobu olan James Webb Uzay Teleskobu (JWST), yeni bir tarihi keşfe imzasını attı. James Webb Teleskobu'ndan gelen görüntüleri inceleyen bilim insanları, evrendeki en eski ve en uzak iki galaksiyi tespit etti. Bu galaksilerin oluşum tarihi Büyük Patlama'dan (Bing Bang) sadece 300 milyon yıl sonrasına ait. Öte yandan, bu galaksilerin keşfini daha da eski galaksilerin gözlemlenmesini takip edecek gibi görünüyor.
Yeni araştırmaya göre, güçlü kızılötesi teleskobu kullanan gökbilimciler, bu galaksilerin, 13,8 milyar yıl önce meydana gelen ve evrenin oluşmasına vesile olan Büyük Patlama'dan sadece 300 milyon yıl sonrasında oluştuğunu tahmin ediyor. Bu keşif, en eski, en uzak iki galaksi olduğunu ortaya koyuyor. Ancak bu, yeni bir keşif yapılana kadar geçerli olacaktır.
Yeni keşfedilen galaksiler "JADES-GS-z14-0" ve "JADES-GS-z14-1" olarak adlandırıldı.
"KOZMİK ŞAFAK" BİLGİSİ GÜNCELLENDİ
Antik galaksi ikilisi, geçen yıl JWST tarafından keşfedilen ve evrenin doğumundan yaklaşık 330 milyon yıl sonrasına tarihlenen başka bir galaksi çiftinin belirlediği rekorları kırarak "kozmik şafak" anlayışımızı daha da geriye, eski tarihe itiyor.
28 Mayıs'ta makale, araştırmaların ön baskısının yayınlandığı arXiv'e yüklendi. Makaleye göre, yeni keşfedilen galaksiler olağanüstü derecede yaşlı olmalarının yanı sıra, kozmik tarihin bu kadar erken bir dönemi için alışılmadık derecede büyükler.
"SADECE 300 MİLYON YILDA BÖYLE BİR GALAKSİ OLUŞMASI ŞAŞIRTICI"
Galaksilerden daha büyük olanı tahminen 1.600 ışık yılı genişliğinde olduğundan bu keşif, evrendeki en eski galaksilerin önde gelen kozmoloji teorilerinin öngördüğünden çok daha hızlı büyüdüklerine dair giderek artan kanıtlara katkıda bulunuyor.
Scuola Normale Superiore'dan yardımcı doçent Dr. ve araştırmanın baş yazarı Stefano Carniani, "Evrenin sadece 300 milyon yılda böyle bir galaksi oluşturabilmesi çok şaşırtıcı" dedi.
Araştırmacılar eski galaksileri uzayın "Hubble Ultra Derin Alanı" (Hubble Ultra Deep Field) olarak bilinen bir bölgesinde tespit etti.
Hubble Uzay Teleskobu ile bölgede yapılan daha önceki gözlemler, evrenin ilk 800 milyon yılına ait galaksileri ortaya çıkarmıştı. Ancak genişleyen evrende seyahat ederken daha eski galaksilerden gelen ışığın tespit edilmesi için JWST'nin güçlü kızılötesi cihazlarına ihtiyaç duyuluyordu.
Ekip, sonuçlara ulaşmak için JWST'nin Yakın Kızılötesi Kamerasını kullanarak bölgeyi 5 tam gün boyunca inceledi. Araştırmacılara göre, JADES-GS-z14-0'ın (yeni keşfedilen nesnelerden daha büyük olanı) etkileyici boyutu ve parlaklığı, çok daha küçük bir ışık kaynağı olarak görünen süper kütleli bir kara delikten ziyade muhtemelen genç ve aktif olarak oluşan yıldızlar tarafından besleniyor.
Ekip, galaksinin yaydığı ışığın dalga boylarını inceleyerek, çevredeki gazda genç, yıldız oluşturan galaksilerde yaygın olan hidrojen ve potansiyel olarak oksijen atomlarının işaretlerini buldu. Ancak ekip, bu ışık imzalarını bu kadar uzak dalga boylarında görmenin "benzeri görülmemiş" olduğunu belirtiyor.
Bilim insanları ayrıca, ışığı gözlemlenenden 10 kat daha sönük olsa bile JWST'nin galaksiyi tespit edebileceğini de ekliyor. Uzay teleskopunun yakında uzak evrendeki, belki de kozmik tarihin ilk 200 milyon yılına kadar uzanan daha eski nesneleri bile ortaya çıkaracağı umutlarını artırıyor.
